Mae Sefydliad Diwylliannol Prifysgol Abertawe yn ail-lansio’r Gystadleuaeth Stori Fer Rhys Davies nodedig i awduron o Gymru, neu'n sy’n byw yng Nghymru.
Ganed Rhys Davies ym Mlaenclydach yn y Rhondda ym 1901, ac roedd ymhlith yr awduron rhyddiaith Gymreig fwyaf ymroddedig, toreithiog a medrus yn Saesneg. Ysgrifennodd dros 100 o straeon, 20 nofel, dau lyfr topograffigol am Gymru, dwy ddrama, a hunangofiant.
Sefydlwyd y gystadleuaeth yn wreiddiol yn 1991, a chafwyd wyth gornest Cystadleuaeth Stori Fer Rhys Davies hyd yma. Bydd cystadleuaeth 2021 yn cael ei rhedeg gan Sefydliad Diwylliannol Prifysgol Abertawe ar ran Ymddiriedolaeth Rhys Davies ac mewn cydweithrediad â Parthian Books.
Mae'r gystadleuaeth yn cydnabod y straeon byrion gorau heb eu cyhoeddi yn Saesneg mewn unrhyw arddull ac ar unrhyw bwnc hyd at uchafswm o 5,000 o eiriau. Rhaid i'r awduron fod yn 18 oed neu'n hŷn sy'n dod o Gymru, neu sy'n byw yng Nghymru ar hyn o bryd.
Bydd enillydd y wobr gyntaf yn derbyn £1,000 a bydd y stori fuddugol yn cael ei chynnwys mewn antholeg stori fer a gyhoeddir gan Parthian Books yn 2021. Bydd y deg nesaf at y brig yn derbyn £100 a bydd eu gwaith hefyd yn ymddangos yn yr antholeg stori fer.
Dywedodd Peter Finch, Ysgrifennydd Ymddiriedolaeth Rhys Davies: "Fel awdur straeon byrion mwyaf blaenllaw Cymru, mae'n briodol bod enw Rhys Davies yn gysylltiedig â'r gystadleuaeth ddiweddaraf am waith ar y ffurf hon sydd wedi'i hesgeuluso'n fawr. Mae'r gystadleuaeth, a ddechreuodd ym 1991, wedi annog ystod eang o awduron newydd i brofi'r ffordd orau o reoli rhywbeth sy'n aml yn fwy sylweddol na cherdd ond nad yw'n agos at bellter hir y nofel. Wrth i ddiwylliant symud tuag at ffurfiau mwy cryno, rydym yn falch iawn o gefnogi ail-lansio'r gystadleuaeth genedlaethol hon."
Meddai Richard Davies o Parthian Books: "Gwobr Stori Fer Rhys Davies yw'r brif wobr am ysgrifennu straeon byrion yng Nghymru. O Leonora Brito i Tristan Hughes i Kate Hamer, mae'r enillwyr bob amser wedi bod yn awduron o'r safon uchaf a bydd yn anrhydedd cyhoeddi gwaith y rhai sydd wedi cyrraedd y rownd derfynol mewn antholeg arbennig i nodi’r gystadleuaeth hon."
Barnwr gwadd y gystadleuaeth ar gyfer 2021 yw Julia Bell, awdur a Darllenydd mewn Ysgrifennu Creadigol yn Birkbeck, Prifysgol Llundain lle mae hi'n Gyfarwyddwr Cwrs yr MA Ysgrifennu Creadigol. Mae gwaith Julia yn cynnwys barddoniaeth, traethodau a straeon byrion a gyhoeddwyd yn y Paris Review, Times Literary Supplement, The White Review, Mal Journal, Comma Press, ac a recordiwyd ar gyfer y BBC.
Meddai Elaine Canning, Pennaeth Ymgysylltu a Datblygu Diwylliannol Prifysgol Abertawe: "Rydym yn falch iawn o gael ein dewis fel un o bum partner i Ymddiriedolaeth Rhys Davies i hyrwyddo a dathlu ysgrifennu Saesneg yng Nghymru, ac ail-lansio Cystadleuaeth Stori Fer Rhys Davies ar ran yr Ymddiriedolaeth yw un o'r mentrau allweddol y byddwn yn ei datblygu o fewn y bartneriaeth hon."
Mae’r gystadleuaeth yn agor ar 30 Tachwedd a'r dyddiad cau yw 22 Mawrth 2021. Cyhoeddir enwau’r rheiny sy’n cyrraedd y rownd derfynol ym mis Mehefin 2021, a chaiff enw’r enillydd ei gyhoeddi ym mis Medi.