Yn aml nid oes gan ysgolion modern, a sefydlwyd ar ôl 1945, eu cofebau eu hunain i'r Rhyfeloedd Byd. Mae hyn yn creu bwlch mewn ymwybyddiaeth ymhlith disgyblion o effaith rhyfel a gwrthdaro ar eu cymunedau. Mae newid arferion coffa dros amser hefyd yn golygu efallai na fydd cofebion hŷn yn adlewyrchu agweddau a dealltwriaeth gyfredol.
Wedi'i ariannu gan yr Amgueddfa Ryfel Ymerodrol (IWM), roedd y prosiect hwn yn cynnwys chwe ysgol yn ne-ddwyrain Cymru a'r murluniwr Siôn Tomos Owen. Cyflwynwyd y cysyniad o gofebion rhyfel i'r disgyblion, yna aethom â nhw ar deithiau maes i weld cofebion lleol. Yna fe wnaethon nhw greu eu gweithiau celf eu hunain yn mynegi eu meddyliau am ryfel a gwrthdaro. Cafodd y cofebau newydd eu harddangos yn Adeilad y Pierhead, Bae Caerdydd, am fis ym Mehefin-Gorffennaf 2023, ac yna ym Mharc Treftadaeth Cwm Rhondda tan fis Medi 2023.
Mae'r prosiect hwn wedi meithrin gwerthfawrogiad a dealltwriaeth ymhlith y myfyrwyr sy'n cymryd rhan am arwyddocâd coffáu rhyfel a gwrthdaro. Yn ddiddorol, o gael y cyfle, dewisodd y disgyblion greu cofebion heddwch. Bydd y gweithiau celf hyn, sy’n llawn negeseuon heddwch a gobaith, yn aros yn yr ysgolion, gan ysbrydoli cenedlaethau’r dyfodol i gofio gwrthdaro’r gorffennol a gwneud penderfyniadau meddylgar wrth wynebu heriau’r dyfodol.
